3 Cách Làm Kín Piston Xy Lanh
Xy lanh thủy lực sử dụng dầu áp suất cao để có thể sinh lực. Để đảm bảo toàn bộ năng lượng của dầu thủy lực được chuyển hóa thành lực dầu cần piston, khoang áp suất cao phải tuyệt đối kín khít với khoang áp suất thấp trong xy lanh. Bên cạnh gioăng phớt là phần tử thường xuyên được sử dụng để chống rò rỉ dầu, trong thực tế còn có thêm 2 phương pháp làm kín rất hiệu quả.
Làm kín dạng khe hở hướng kính:
Dạng làm kín theo khe hở hướng kính này thường được áp dụng cho hệ thống hay máy làm việc với áp suất cao tỷ số hành trình trên đường kính xy lanh s/D lớn (lý thuyết sách MÁY THỦY LỰC). Để có thể làm kín kiểu dạng khe hở hướng kính, cả quả piston và ống xy lanh đều phải được gia công chế tạo với độ chính xác rất cao với mục đích đảm bảo cho khe hở này nhỏ tới mức không gây rò rỉ được. Cơ sở của phương pháp làm kín chính bằng khe hở chính xác dựa trên bề mặt của quả piston và ống xy lanh là nhờ vào đặc tính nhớt của dầu thủy lực. Đối với những hệ thống làm việc với áp suất cao, dầu thủy lực phải có độ nhớt cao mới có khả năng chịu được đặc tính làm việc. Chính độ nhớt cao này làm dầu thủy lực có khả năng làm kín đối với những khe hở nhỏ.
Hình 1. Làm kín piston dạng khe hở hướng kính
Tuy nhiên, khe hở hướng kính giữa quả piston và ống xy lanh phải có một giá trị nhỏ nhất định, thường xấp xỉ khoảng 0.015 – 0.025 để đảm bảo cho quả piston và ống xy lanh không xảy ra hiện tượng ma sát khô.
Khi hai bề mặt kim loại chuyển động tịnh tiến lên nhau, nếu giữa hai bề mặt, không có dầu bôi trơn, hiện tượng ma sát khô xảy ra sẽ làm hư hỏng về mặt, sinh nhiệt. Chính vì vậy, trong quá trình chế tạo, người ta phải đảm bảo gia công chính xác khe hở hướng kính giữa piston và ống xy lanh thủy lực đủ lớn để dầu bôi trơn có thể vào làm mát, và tránh hai bề mặt trượt lên nhau.
Hình 2. Cấu tạo xy lanh thủy lực
Để nâng cao chất lượng thủy động của khe hở hướng kính này, cũng như giảm ma sát giữa bề mặt của quả piston với ống xy lanh, người ta thường tiện các rãnh vòng lên quả piston. Trong trường hợp xy lanh thủy lực của các bạn sử dụng khe hẹp để làm kín, bề mặt quả piston và ống xy lanh phải được mài ra và lắp ráp theo nguyên tắc bộ đôi. Tức là, sau khi tiến hành sản xuất hàng loạt ống xy lanh và quả piston, người ta sẽ lựa chọn và lắp ráp chúng lại, làm sao để đạt được khe hở tốt nhất. những cặp đôi piston – xy alnh đạt yêu cầu mới được lắp ráp với nhau.
Làm kím bằng các vòng xéc măng
Khi tỉ số đường kính trên hành trình s/D của xy lanh thủy lực không lớn, áp suất làm việc không cao thì người ta sử dụng xéc măng để làm kín giữa các khoang với nhau.
Hình 3. Làm kín piston bằng vòn xéc-măng
Xéc măng chính là các vòng làm bằng vật liệu đàn hồi, lắp trên các rãnh vòng của quả piston, nó áp sát vào bề mặt trong của ống xy lanh, đảm bảo kín khít.
Vật liệu làm xéc măng thường bằng gang đúc, e-bô-nít hay tectolit. Số lượng mỗi xéc măng trên quả pison thường là 2 – 3 chiếc.
Làm kín bằng gioăng phớt thủy lực:
Hình 4. Làm kín xylanh bằng gioăng phớt
Các loại gioăng phớt nói chung thì có rất nhiều loại tiết diện, xong tiết diện gioăng phớt chữ U và V là thông dụng hơn cả. vậy khi nào chúng ta sử dụng, lựa chọn gioăng phớt hình chữ U? khi nào chúng ta sử dụng lựa chọn gioăng phớt hình chữ V?
Với những xy lanh, ứng dụng mà hoạt động ở áp suất dưới 100 at thông thường người ta sẽ sử dụng gioăng phớt chữ U.
Hình 5. Phớt chữ U
Gioăng hình chữ U có kết cấu tì sát mép cao su hay vật liệu vào ống xy lanh, song với kết cấu như vậy, lực ép từ gioăng phớt vào thành ống không ổn lắm, nó chênh vênh nên chỉ thích hợp với những hệ thống có áp suất thấp dưới 100 at.
Khi áp suất cao hơn chúng ta cần lựa chọn phớt chắn dầu có vành cứng để truyền lực ép từ xy lanh tới phớt. nó giúp viền phớt tì sát, cứng vững hơn vào ống xi lanh. Nên nếu áp suất dầu lớn quá, viền này sẽ bị cuộn vào trong.
Với khoảng áp suất xy lanh 100 – 200 at các nhà sản xuất gioăng phớt thủy lực sẽ gia cố phớt chắn dầy chữ U bởi các sợi vải. lúc này, nó đảm bảo cho phớt chắn dầu của chúng ta cứng vững hơn so với loại phớt chữ U không gia cố. Nó cứng vững, tì sát hơn vào ống, áp suất làm việc vì thế mà tăng lên gấp đôi.
Hình 6. Phớt chịu áp cao
Đối với hệ thống thủy lực làm việc với áp suất cao hơn 300bar như trạm nguồn áp cao sử dụng bơm piston thì người ta sẽ làm thế nào? Giải pháp các nhà sản xuất đưa là chính là giữa các mép của gioăng phớt người ta sẽ bồi đắp thêm lớp cao su mềm. Cải tiến này đảm bảo cho khả năng làm kím của gioăng phớt và nâng cao áp suất của nó lên hơn 350bar. Lớp cao su giữa này làm cho phớt cứng hơn, dầu thủy lực có thể tác động và biến đổi liên tục mà không gây ảnh hưởng tới độ bền mỏi của phớt chắn dầu.
Phớt chắn dầu tiết diện chữ V
Khi áp suất làm việc của hệ thống xy lanh lên tới 700at, gioăng phớt chắn dầu tiết diện hình chữ V được sử dụng bởi vật liệu compozit gồm nhiều gioăng chữ V ghép lại với nhau để chịu được áp suất cao.
Hình 7. Phớt tiết diện chữ V
Cấu tạo của phớt chắn dầu hình chữ V gồm 2 phần, một là phần đàn hồi, 2 là phần tạo gân cứng. Loại phớt này có khả năng chịu được áp suất cao hơn phớt chắn dầu chữ U.
Các kiểu lắp gioăng phớt chắn dầu tiết diện U, V
Đối với hệ thống xy lanh thủy lực có áp suất làm việc không cao thì để làm kín các khoang của xy lanh người sử dụng gioăng phớt chắn dầu lựa chọn hình chữ U. Khi lắp gioăng phớt cũng cần lắp đúng cách, đúng chiều.
Khi thay phớt có tiết diện chữ U, mép gioăng phải hướng về mặt có áp suất cao đối với xy lanh 1 chiều, còn xy lanh 2 chiều chúng ta phải sử dụng gioăng phớt đối xứng có bề mặt làm việc 2 chiều hoặc 2 phớt chắn dầu lắp ngược nhau như hình.
Hình 8. Phớt dạng đối xứng và phớt lắp đối xứng
Cần lưu ý khi chế tạo gia công xy lanh phải vát góc các chi tiết các bề mặt kim loại mà gioăng phớt khi lắp sẽ đi qua. Nếu còn cạnh sắc, phớt chắn dầu sẽ bị xước, bị rách gây hỏng và rò rỉ dầu. Các mép của piston thông thường được vát mép với kích thước 5x15o
Vậy là mình đã trình bày trong 3 kiểu làm kín piston xy lanh thường được sử dụng trong sản xuất. Hy vọng bổ sung thêm chút kiến thức để anh em được hiểu hơn. Nếu có bất kỳ thắc mắc hay đóng góp gì liên hệ với chúng mình. Với đội ngũ kỹ sư, nhân viên lành nghề có nhiều năm kinh nghiệm làm việc thực chiến nhiều sẽ mang lại sự lựa chọn tốt nhất cho khách hàng.
Trân trọng.
#phớt #gioăng #piston #xylanh #rpmec
“Đam Mê, Hành Động & Không Ngừng Nỗ Lực !”
RPMEC Automation |
Doosan Robotics Việt Nam |
RPMEC Automation ATE |
RPMEC Thủy Lực |
Kết Nối |